Năm 2010: Khó về đích

Theo Trung tâm Lao động ngoài nước, 11 tháng đầu năm 2010 các doanh nghiệp XKLĐ trên cả nước đã đưa được 75.850 người đi làm việc ở nước ngoài. Trong đó Đài Loan (Trung Quốc) vẫn đứng đầu bảng về tiếp nhận lao động Việt Nam và số lượng này chiếm hơn 1/3 tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài. Tiếp đến là Malaysia với 9.479 người, Hàn Quốc 7.693 người, Nhật Bản 4.215 người, Lào 5.447 người, Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) 5.049 người, Libya 4.644 người, Campuchia 3.236 người, Arập Xêút 2.511 người…

Ông Nguyễn Lương Trào, Chủ tịch Hiệp hội XKLĐ nhận định, trong năm 2010, kế hoạch đưa 85.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài có khả năng sẽ không hoàn thành. Lý giải cho việc này, ông Trào cho rằng, mặc dù nền kinh tế sau khủng hoảng đang phục hồi nhưng tốc độ rất chậm, nhất là ở các nước thu hút nhiều lao động Việt Nam, khiến ngành XKLĐ trong nước gặp khó. Hiện tại ở nhiều nước trên thế giới, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, cắt giảm việc làm cũng ngày càng nhiều cùng với xu hướng sáp nhập các doanh nghiệp dẫn đến lao động tại các nước sở tại cũng gặp khó khăn về việc làm. Nhiều nước từng là các thị trường lớn như Hàn Quốc hay Các tiểu vương quốc Arập thống nhất cũng đã giảm bớt nhu cầu tuyển dụng lao động nước ngoài để nhường chỗ cho lao động trong nước. “Có thể chỉ tiêu không đạt được nhưng đưa được hơn 8 vạn lao động đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình kinh tế thế giới hiện nay cũng là con số đáng mừng”, ông Trào nói.

Về nguyên nhân khiến XKLĐ năm 2010 chưa thể bứt phá, ông Nguyễn Lương Trào cho rằng: Mặc dù không nước nào hạn chế nhập khẩu lao động Việt Nam nhưng đã có nhiều hàng rào kỹ thuật được dựng lên để hạn chế như: không tuyển chọn một số ngành cũng như trình độ kỹ thuật, chất lượng nguồn nhân lực phải cao hơn. Mặt khác, các doanh nghiệp vẫn còn thận trọng trong việc chọn thị trường mới nên tập trung phát triển thị trường truyền thống có mức thu nhập trung bình. Hơn nữa, người lao động cũng đang khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐTB-XH) lại lạc quan cho rằng, hiện nay các doanh nghiệp XKLĐ đang dồn sức để hoàn thành kế hoạch năm 2010 và theo ông Quỳnh chỉ tiêu đưa 85.000 người đi làm việc ở nước ngoài năm nay có thể hoàn thành. Hai thị trường đang tăng tốc, tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam hiện nay là Hàn Quốc và Malaysia. Hiện thị trường Malaysia đang “ấm” trở lại với mức lương cao và điều kiện làm việc tốt hơn. Còn thị trường Hàn Quốc chủ yếu vẫn trong xu hướng lựa chọn lao động Việt Nam với tỷ lệ cao. Hiện Bộ LĐTB-XH đã có phương án đẩy nhanh các thủ tục xuất cảnh để người lao động không phải chờ đợi lâu.

Kỳ vọng năm 2011

Mặc dù còn nhiều khó khăn do nền kinh tế thế giới phục hồi chậm nhưng theo ông Quỳnh, năm 2011 ngoài các thị trường truyền thống thì một số thị trường được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh như Đông Âu (Ba Lan, Belarus), thị trường Trung Đông và châu Phi (Israel, Libya, Angola). Thị trường châu Á trở thành “tâm điểm” mới và Đài Loan (Trung Quốc), Malaysia, Hàn Quốc sẽ thu hút nhiều lao động Việt Nam.

Theo ông Quỳnh, hiện Malaysia vẫn là thị trường có khả năng tiếp nhận nhiều lao động Việt Nam. Để đẩy mạnh số lượng lao động đưa sang làm việc tại Malaysia cần phải làm tốt công tác thẩm định các hợp đồng tốt, ổn định, ít rủi ro, hướng dẫn các doanh nghiệp ký kết, triển khai đưa lao động đi. Hỗ trợ doanh nghiệp phối hợp với các cơ quan chính quyền, đoàn thể ở địa phương tổ chức tư vấn, tuyển chọn lao động đi làm việc tại Malaysia. Cung cấp cho người lao động thông tin đầy đủ, khách quan về thị trường để người lao động đăng ký đi làm việc tại Malaysia. Đặc biệt, theo dõi, giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh, bảo đảm quyền lợi của người lao động, không để các vụ việc kéo dài tạo tâm lý không tốt cho người lao động và dư luận. Bên cạnh đó, Trung Đông là thị trường trọng điểm đưa lao động đi trong những năm tới. Để đưa được nhiều lao động sang Trung Đông, cần mở rộng công tác hỗ trợ đào tạo các nghề có nhu cầu cao tại thị trường như nghề hàn, các nghề xây dựng, cơ khí, dịch vụ… Thị trường Đài Loan (Trung Quốc) hiện đang dẫn đầu về tiếp nhận lao động Việt Nam và sắp tới đây vẫn là thị trường hấp dẫn. Libya hiện nay đang có nhu cầu tiếp nhận lao động nước ngoài vào làm việc để tái thiết đất nước sau thời gian dài bị cấm vận cũng là cơ hội cho lao động Việt Nam.